Cách điều trị và chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp trên
- Nguyên nhân gây viêm đường hô hấp trên
Viêm đường hô hấp trên là tình trạng viêm nhiễm ở các bộ phận thuộc đường hô hấp trên bao gồm: mũi, hầu, họng, xoang, thanh quản. Là những bộ phận có chức năng lấy không khí từ bên ngoài cơ thể, làm ấm, sưởi ấm và lọc khí trước khi đưa vào phổi. Đây là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với môi trường bên ngoài nên rất dễ xảy ra tình trạng viêm nhiễm.
Các bộ phận đường hô hấp trên
Nguyên nhân Viêm đường hô hấp trên do một số virus và vi khuẩn lành tính gây nên. Với trẻ dưới 5 tuổi thì đa số các trường hợp mắc đều do nhiễm virus (virus hợp bào hô hấp, virus cúm, virus cúm, sởi, và một số loại nấm…).
Ở Việt Nam, nhiễm vi khuẩn vẫn là nguyên nhân chính gây ra viêm đường hô hấp cấp trên ở trẻ nhỏ. Một số vi khuẩn phổ biến như Hemophilus influenzae tuýp B (viết tắt là Hib), phế cầu khuẩn, liên cầu khuẩn, tụ cầu, vi khuẩn Bordetella…
Viêm đường hô hấp cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác như như: dị ứng với thời tiết, dị ứng với các tác nhân khác trong không khí, trong bụi, dị ứng với các hóa chất,…
- Triệu chứng viêm đường hô hấp trên
Triệu chứng dễ nhận biết của bệnh viêm đường hô hấp trên như: sốt cao, hắt hơi, sổ mũi, chảy nước mũi, đau rát họng, khàn tiếng, ho nhiều, cơ thể mỏi mệt…
Trong thời gian bé trẻ bị nhiễm bệnh thường sẽ sốt cao kèm theo thở hôi, đau bụng, nôn ói, tiêu chảy. Các cơn ho cũng nhiều dạng như ho khan kéo dài, ho có đờm, ho từng cơn…
Bé thường bị ho khi bị viêm đường hô hấp trên
Viêm đường hô hấp sẽ tự khỏi sau 5 – 7 ngày mắc bệnh, đây là loại bệnh thông thường không nguy hiểm nhưng lại hay tái phát nhiều lần gây ra nhiều vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày. Vậy có những cách chữa nào là hiệu quả nhất?
- Cách điều trị viêm đường hô hấp trên
Bạn có thể tham khảo và áp dụng những phương pháp sau đây để điều trị viêm đường hô hấp trên cho bé:
3.1. Điều trị bằng thuốc
Điều trị bằng thuốc chủ yếu là sử dụng các loại thuốc để giảm ho, giảm sốt, chống viêm tại chỗ,… Bạn cũng cần lưu ý không nên tự ý mua thuốc cho bé dùng, bạn nên dùng thuốc theo tình trạng bệnh của bé và phải có chỉ định của bác sĩ.
Với các trường hợp biết được căn nguyên gây bệnh do virus gây ra thì hầu hết là sẽ điều trị các triệu chứng bằng những loại thuốc vừa kể trên. Còn trường hợp viêm đường hô hấp trên do vi khuẩn gây nên thì có thể dùng kháng sinh, kháng viêm theo chỉ định của bác sĩ.
3.2. Cách điều trị không dùng thuốc tại nhà
Bạn có thể giúp bé nhanh chóng khỏi bệnh bằng những cách làm sau:
Với trẻ bị ngạt mũi, chảy nhiều nước mũi:
- Làm thông thoáng mũi cho bé bằng cách lấy khăn khô mềm (khăn giấy là tốt nhất).
- Dùng nước muối sinh lý loại dành cho trẻ em, nhỏ vào 2 bên mũi để làm loãng dịch mũi, sau đó bạn lấy dịch mũi ra bằng dụng cụ hút mũi (không dùng miệng để hút mũi cho bé, vì miệng người lớn có nhiều vi khuẩn gây hại cho bé). Cuối cùng là dùng tăm bông sạch để làm khô mũi.
- Bạn nên làm thông mũi cho bé trước khi cho bé ăn hoặc bú sữa nếu dịch mũi của bé quá nhiều, đặc quánh. Như vậy mới tránh cho bé bị nôn trớ khi ăn uống.
- Không nên lạm dụng nước muối sinh lý để làm thông thoáng mũi cho bé, vì dễ gây teo niêm mạc mũi.
- Nên đặt bé nằm cao đầu hoặc bế bé ở tư thế đứng song song với cơ thể mẹ.
- Giữ ấm cơ thể cho bé vào mùa đông, mùa đông nên vệ sinh cho bé sạch sẽ, tránh ở những nơi ẩm thấp.
Bế bé ở tư thế cao đầu để bé dễ thở hơn
Với trẻ bị sốt cao:
- Nếu trẻ bị sốt ở mức nhiệt từ 37,5 – 38,5 độ C, hãy cho bé nằm trong phòng mát, quần áo thoáng mát. Cho bé uống nhiều nước, lau mát cho bé ở các vùng trán, nách, bẹn bằng nước ấm. Cho bé ăn uống đầy đủ và phải liên tục đo nhiệt độ cơ thể cho trẻ (30’ đo 1 lần).
- Với trẻ sốt trên 38.5 độ C: Bạn vẫn tiếp tục lau mát ở các vùng trán, nách, bẹn cho bé bằng nước ấm. Cho bé dùng thuốc hạ sốt loại uống hoặc loại đặt hậu môn (thuốc paracetamol với liều từ 10 – 15mg/kg/lần). Sau 4 – 6 tiếng có thể tiếp tục sử dụng thuốc hạ sốt nếu nhiệt độ cơ thể bé vẫn trên 38.5 độ C.
- Bạn có thể kết hợp cho bé tắm nước ấm để hạ nhiệt độ cơ thể, tránh bị co giật khi sốt quá cao.
- Liên tục kiểm tra lại nhiệt độ cơ thể cho bé (30’ – 1h nên kiểm tra lại 1 lần).
Với các triệu chứng ho:
- Triệu chứng ho hầu hết là do viêm đường hô hấp dưới gây ra nhiều hơn. Ho do viêm đường hô hấp trên chủ yếu do tình trạng tăng tiết nhiều đờm hoặc do co thắt đường hô hấp trên. Bạn có thể dùng thuốc giảm ho cho bé theo chỉ định của bác sĩ.
- Các bậc cha mẹ cũng có thể cho bé uống một chút mật ong pha loãng, hoặc cho quất hấp với đường kính thi thoảng cho bé nhấp miệng cũng sẽ giúp giảm ho hiệu quả.
Trẻ bị nôn:
- Khi trẻ bị nôn, bạn hãy cho bé nằm nghiêng đầu sang 1 bên, làm sạch chất nôn ở miệng, mũi, họng,…Nếu trẻ bị nôn nhiều kèm theo mắt trũng, da nhăn nheo, trẻ mệt li bì thì nên mang bé đến ngay bác sĩ để được khám chữa kịp thời.
Nhiều người vẫn lo lắng không biết viêm đường hô hấp trên có nguy hiểm không? Như vừa nói ở trên, đây là một bệnh thông thường lành tính. Nhưng nếu bạn thấy một trong những triệu chứng sau đây thì hãy đưa bé đến ngay bác sĩ để được điều trị kịp thời:
- Bé không ăn uống được hoặc không bú sữa.
- Trẻ khó thở, thở gấp, thở rút lõm lồng ngực… đây là biểu hiện của bệnh viêm phổi, cũng là biến chứng nguy hiểm của viêm đường hô hấp trên.
- Trẻ sốt cao kéo dài từ 2 – 5 ngày.
- Phòng bệnh viêm đường hô hấp trên
Viêm đường hô hấp trên là bệnh dễ mắc và thường gặp nhất ở trẻ nhỏ, vì vậy, biện pháp phòng bệnh được đặt lên hàng đầu:
- Cho bé tiêm đầy đủ mọi chương trình tiêm chủng quốc gia.
- Cho trẻ bú đầy đủ sữa mẹ, không nên cai sữa quá sớm.
- Hạn chế cho bé đến nơi đông người vào mùa dịch bệnh.
- Giữ gìn vệ sinh cho bé, đặc biệt là thói quen rửa tay trước khi ăn để diệt trừ virus.
- Cho bé có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, đủ mọi dưỡng chất để chủ động hơn trong việc tăng sức đề kháng cho bé.
Đây là những biện pháp phòng bệnh đơn giản nhưng lại rất hiệu quả trong việc phòng tránh viêm nhiễm đường hô hấp trên ở trẻ nhỏ. Hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất ngay khi có dấu hiệu bất thường như sốt cao nhiều ngày, ho nhiều, nôn kéo dài, các biến chứng về phổi, tiêu chảy…để được chẩn đoán bệnh chính xác và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm xảy ra.